Thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, trong 8 tháng vừa qua, nước ta đã xuất khẩu khoảng 6,15 triệu tấn gạo, thu về gần 3,85 tỷ USD. So với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu gạo chỉ tăng 5,8% về lượng, song giá trị lại tăng mạnh 21,7%.
Nguyên nhân, giá gạo xuất khẩu bình quân tăng mạnh 14,8 % so với cùng kỳ năm 2023, lên mức 625 USD/tấn.
Theo đó, gạo trở thành mặt hàng nông sản có kim ngạch xuất khẩu cao thứ 5 trong toàn ngành nông nghiệp, đứng sau mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ, thuỷ sản, rau quả, cà phê.
Ở chiều ngược lại, theo nguồn tin riêng của VietNamNet, trong 8 tháng năm 2024, các doanh nghiệp Việt cũng chi ra 843 triệu USD để nhập khẩu gạo các loại, tăng mạnh 43,6% so với cùng kỳ năm 2023.
Đây được xem là con số khá khủng, bởi nước ta có thế mạnh sản xuất lúa gạo, kim ngạch xuất khẩu loại hạt này cũng luôn nằm trong top 2-3 các quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới hiện nay.
Đáng chú ý, chuyên gia trong ngành tính toán, với tốc độ nhập khẩu gạo như hiện nay của các doanh nghiệp, năm 2024 kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này dự báo có thể chạm hoặc vượt mốc 1 tỷ USD - kỷ lục chưa từng có trong lịch sử.
Năm 2023, nước ta cũng chi ra 860 triệu USD để nhập khẩu gạo từ các quốc gia. Trong đó chủ yếu nhập từ Campuchia và Ấn Độ...
Theo một doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu lúa gạo, lượng gạo nhập khẩu về nước ta chủ yếu ở phân khúc thấp như gạo 25% tấm và gạo 100% tấm. Các loại gạo này được nhập về để phục vụ cho sản xuất chế biến ra các sản phẩm từ gạo.
Về nguyên nhân nhập khẩu gạo tăng mạnh, doanh nghiệp này cho biết, từ giữa năm ngoái đến nay, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam tăng và neo ở mức cao. Một số thời điểm giá gạo Việt Nam còn vượt xa so với các đối thủ cạnh tranh là Thái Lan và Pakistan.
Dữ liệu của Hiệp hội Lương thực Việt Nam cũng cho thấy, ngày 11/9, giá xuất khẩu bình quân gạo 5% tấm của nước ta ở mức 567 USD/tấn, cao hơn hàng cùng loại của Thái Lan 2 USD/tấn, hơn hàng của Pakistan 32 USD/tấn.
Tương tự, gạo 25% tấm của nước ta có giá 533 USD/tấn, cao hơn hàng Thái Lan và Pakistan lần lượt 12 USD/tấn và 30 USD/tấn. Gạo 100% tấm có giá 452 USD/tấn, cao hơn hàng Pakistan 21 USD/tấn nhưng thấp hơn hàng cùng loại Thái Lan 1 USD/tấn.
Giá gạo của một số quốc gia luôn thấp hơn giá gạo Việt cùng loại nên các doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu về để sản xuất, vì có lợi về giá hơn.
